صنایع دستی اصفهان

فیروزه کوبی چیست؟

فیروزه کوبی هنری فاخر و ارزشمند است که در ابتدا در خراسان و سپس به اصفهان آورده شده است. در این هنر قطعات فیروزه به وسیله چسب فیروزه کوبی بر روی ظرف مسی چسبانده می‌شود. سپس پس از انجام شدن مراحل مختلف و سمباده کاری بر روی آن لایه پلی‌استر زده می‌شود که به شفافیت و زیبایی هر چه بیشتر آن کمک می‌کند.

اگر به کشورهای مختلف جهان سفر کنید و یا حتی در شبکه جهانی اینترنت نام هر کشوری را جستجو کنید در کنار مشخصات جغرافیایی و طبیعی، صنایع دستی شاخص آن کشور به چشم می‌خورد.  در اینجا به بررسی این پدیده جهانی می‌پردازیم.

 صنایع دستی و هنرهای تزیینی

از زمان‌های گذشته تا کنون در گوشه و کنار جهان ساخته‌های دست بشر در زمینه‌های مختلف وجود داشته و برخی از آن‌ها همچنان به یادگار مانده است. هنرهای دستی مردم مختلف با توجه به شرایط جغرافیایی، آب و هوایی، طبیعت و از همه مهم‌تر ذوق و سلیقه ساکنان سرزمین‌های گوناگون در اقصی نقاط جهان شکل گرفته است.

بسیاری از صنایع دستی برای کاربردهای مختلف در شرایط گوناگون ساخته شده‌اند و برخی دیگر تنها برای تزیینات و کاربردهای خلاقانه به وجود آمده است.  با نگاهی دقیق به آثار به جا مانده از گذشتگان و ساخته‌های امروزی هنرمندان می‌توان به ارزش و اهمیت هنرهای دستی پی برد.

کاسه بشقاب فیروزه کوبی یکی از تولیدات این هنر زیبا می باشد که برای تزیین محیط های اداری، منزل و …  به کار می رود. پلی استری که دنبال روکش بر روی این ظروف قرار می‌گیرد آنها را از هرگونه آسیب محافظت می نماید.

کاسه بشقاب فیروزه کوبی چگونه ساخته می شود؟

همانگونه که قبلاً توضیح داده شد ظروف فیروزه کوبی پس از گذراندن سه مرحله ساخته و پرداخته می شوند و در دسترس دوستداران این هنر قرار می گیرند.  قطعات سنگ فیروزه در اندازه های کوچک به صورت موزاییکی و منظم در کنار یکدیگر قرار می گیرند و با استفاده از چسب فیروزه کوبی بر روی ظرف مستحکم می شوند.

از دیرباز تاکنون انسان برای زینت خود از سنگ‌های رنگی و قیمتی موجود در طبیعت کمک گرفته است. سه هزار سال قبل از میلاد یک دستبند فیروزه به عنوان یکی از نخستین زیورآلات فیروزه کوبی در دست ملکه مصری به نام تینثیت یافت شده است. این دستبند مورد توجه بسیاری از باستان شناسان قرار گرفت.

سنگ فیروزه یکی از سنگ‌های مقدس شناخته شده که امروزه هنرمندان از این سنگ برای ساخت زیورآلات فیروزه کوبی به طور چشمگیری بهره می‌برند.

هنرمندان از سنگ فیروزه استفاده‌های بسیاری کرده‌اند. این سنگ به دلیل دارا بودن انرژی و معنویت بالا به یکی از خاص‌ترین سنگ‌ها در صنعت زیورآلات تبدیل شده است. یکی از کاربردهای سنگ فیروزه برای رهایی از انرژی منفی در محیط اطراف است. زیورآلات فیروزه کوبی علاوه بر زیبایی و شکوه، حس آرامش را برای شخص به ارمغان می‌آورد.

ایران یکی از کشورهایی است که در مناطق مختلف آن صنایع دستی فراوانی یافت می‌شود. صنایع دستی ایران در طرح‌های مختلف با مواد طبیعی گوناگون توسط ن و مردان خوش ذوق ایرانی در طول تاریخ ابداع شده است.

در میان هنرهای دستی که به ثبت سازمان یونسکو رسیده است، ایران بیشترین آمار صنایع دستی را به خود اختصاص داده است و در این میان شهر اصفهان پرچم‌دار هنرهای دستی و تزئینی می‌باشد.  هنرهای تجسمی، صنایع دستی پارچه‌ای و منسوجات هنری، صنایع دستی شیشه‌ای، صنایع دستی که بر روی ف اجرا شده‌اند، هنرهای دستی چوبی،  هنرهای ساخته شده با سنگ‌های معدنی مختلف مانند فیروزه کوبی و غیره نمونه‌هایی از  کارهای دستی ایرانیان  هستند.

همین امر موجب شده است که دوستداران فرهنگ و هنر از قدیم الایام تا کنون  از سراسر جهان برای دیدن این ساخته‌های زیبا به ایران سفر کنند و صنایع دستی ایران را از نزدیک مشاهده کنند.

صنایع دستی نمایانگر فرهنگ و هنر و ذوق و سلیقه هر دیاری است و در هر عصری وجود داشته است. ایران سرزمینی است که صنایع دستی گوناگون و متنوعی دارد. تعداد بالای صنایع دستی ثبت شده توسط سازمان میراث فرهنگی نشانگر فرهنگ اصیل و غنی این کشور می‌باشد.

اصفهان در میان سایر شهرها پیشتاز بوده و در طول قرون مختلف صنایع دستی این استان مورد توجه بیشتری قرار داشته است و به عنوان نماینده صنایع دستی ایران در جهان شناخته شده است. به همین دلیل برخی اصفهان را مهد صنایع دستی ایران می‌نامند. اصفهان همچنین در سال 2006 لقب پایتخت فرهنگی جهان اسلام را نیز به خود گرفت. ذوق و سلیقه‌ی فراوان هنرمندان اصفهانی باعث شده گردشگران و توریست‌ها علاقه‌ی زیادی به دست سازه‌های هنرمندان اصفهانی داشته باشند.

استان اصفهان به عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان صنایع دستی ایران همواره بستر هنرهای ظریف و زیبایی بوده است مانند :

میناکاری روی سفال یکی از هنرهای زیبای هنرمندان ایرانی است. این هنر از ترکیب کردن هنرهای سفالگری و مینا کاری ساخته می‌شود. ظروف حاصل از این هنر مینا روی سفال بسیار زیبا هستند و هم می‌توانند به عنوان تزیین استفاده شوند و هم در زندگی روزمره و به صورت کاربردی مورد استفاده قرار گیرند. طرح‌هایی که در میناکاری روی سفال مورد استفاده قرار می‌گیرند در عین سادگی چشم هر بیننده‌ای را به سمت خود جذب می‌کنند. مینا کاری بر روی سفال با هنر میناکاری روی مس که اصفهانیان انجام می‌دهند متفاوت است. خاستگاه هنر میناکاری بر روی سفال همدان است. البته این هنر در استان‌های دیگری هم مانند اصفهان انجام می‌شود. بسیاری از توریست‌ها طرفدار این هنر هستند و این ظروف سفالی را از اصفهان یا همدان خریداری می‌کنند.

فیروزه کوبی روی ظروف مسی

فیروزه کوبی که هنری زیبا و چشم نواز است از حدود 60 سال پیش در مشهد توسط فردی به نام حکیمیان ابداع شده است. امروزه مهد فیروزه کوبی اصفهان است و این هنر زیبا توسط استادان مجرب فیروزه کوبی انجام می‌شود. برای ساخت محصولات فیروزه کوبی از فیروزه نیشابور استفاده می‌شود که سختی بالایی دارد و مرغوب‌ترین نوع فیروزه شناخته شده در جهان است. از ظروف فیروزه کوبی معمولاً برای تزیین استفاده می‌شود اما می‌توان آن‌ها را برای پذیرایی و استفاده کاربردی نیز استفاده نمود. این ظروف زیبا می‌تواند در مناسبت‌های مختلف به عنوان هدایای ارزشمندی به مدیران و کارمندان هدیه داده شود.

برای ساخت ظروف فیروزه ابتدا باید ظرف مسی را آماده نمود. سپس فیروزه‌ها توسط استادکار انتخاب شده و یکی یکی با پنس و چسب گردویی بر روی ظرف چسبانده می‌شوند. در مرحله آخر هم ظرف پرداخت شده و پولیش داده می‌شود تا زیبایی آن دو چندان شود.

در آخرین مراحل ساخت ظروف فیروزه کوبی شده بر روی آن لایه محافظی از جنس پلی استر قرار می‌گیرد که از سنگ فیروزه آن در مقابل آسیب دیدن محافظت می‌کند. اما با این حال باز هم باید نکات مهم در نگهداری از ظروف فیروزه کوبی را رعایت نماییم تا عمر آن افزایش یافته و بدون نگرانی سال‌های سال از زیبایی آن بهره مند بشویم.

نگهداری از زیورآلات فیروزه کوب سخت تر و میزان در معرض آسیب بودن آن‌ها بیشتر است. زیرا سنگ فیروزه در مواجهه با عطر، ادکلن، کرم و سایر مواد آرایشی تغییر رنگ می‌دهد و به اصطلاح می‌گویند سنگ فیروزه مرده است. هنگامی که برای مهمانی‌ها قصد استفاده از زیورآلات فیروزه کوب را دارید دقت داشته باشید آن را با این مواد در تماس قرار ندهید.

اگر به اصفهان سفر کرده باشید وقتی در حال بازدید از بازارها هستید حتماً ظروف زیبایی را دیده‌اید که توجه تان به سمت آن‌ها جلب شده است. نام این هنر زیبا میناکاری است.

میناکاری بر روی گنبدهای مساجد، ظروف میناکاری و نقش و نگارهای زیبا و چشم نواز آثار تاریخی انجام می‌شود. میناکاری که حاصل هنرنمایی دستان هنرمندان خبره است همیشه جاویدان خواهد ماند و هرگز به دست فراموشی سپرده نخواهد شد. میناکاری با رنگ‌های فیروزه‌ای و آبی و طرح و نقش‌های درشت و کوچک نشانگر فرهنگ و اصالت و هنرمندی ایرانیان می‌باشد.

آیا شما هم برای خریدن هدیه سردرگم هستید و نمی‌دانید چه هدیه ای را به چه مناسبتی و به چه شخصی تقدیم کنید؟ آیا به دنبال هدیه ای هستید که بتوانید در موقعیت‌های مختلف و افراد گوناگون هدیه دهید؟ هدایای صنایع دستی پیشنهاد ما به شماست. هنرهای دستی به دلیل ارزش و اصالت خاص خود با سایر هدایا قابل مقایسه نیستند. به همین دلیل به راحتی می‌توانید با سلیقه خود یکی از رشته های هنری را انتخاب و هدیه مورد نظر خود را خریداری نمایید.

یکی از مهم‌ترین معیارها و اهرم‌های نگه‌دارنده فرهنگ و هنر هر کشوری تولید صنایع دستی آن است. کشور ما ایران در طول تاریخ خود هنرها و صنایع دستی فراوانی را در دامان خود پرورده است. امروزه نیز همچنان ساخت هنرهای دستی و همچنین ایجاد خلاقیت و نوآوری در تهیه آن‌ها و ترکیب هنرهای مختلف با یکدیگر و ابداع هنرهای جدید توسط هنرمندان صورت می‌گیرد.

صنایع دستی اصفهان در میان شهرهای دیگر از اهمیت فراوانی برخوردار است و هنرهای بسیاری توسط هنرمندان این شهر به وجود می‌آیند. صنایع دستی هر کشوری برای افراد آن کشور قابل افتخار است. به همین دلیل بسیاری از هنرمندان تلاش می‌کنند صنایع دستی را با قیمت مناسب در اختیار دوستداران آن قرار دهند تا این هنرها ماندگار شده و به سراسر جهان راه یابد.

صنایع دستی اصفهان در میان هنرهای ایرانی از درخشش خاصی برخوردار است. خاتم کاری، میناکاری، فیروزه کوبی، صنایع دستی فی مانند مسگری، صنایع دستی پارچه‌ای مانند قلم کاری و زری بافی، هنرهای دستی چوبی مانند معرق کاری طرفداران بسیاری دارد.

در میان وسایل پذیرایی در منزل و یا حتی در محیط‌های اداری معمولاً سعی می‌شود از لوکس‌ترین و زیباترین مدل برای شیرینی خوری استفاده شود. شیرینی خوری فیروزه کوبی یکی از زیباترین و شیک‌ترین انتخاب‌ها می‌باشد. صنایع دستی فیروزه کوبی به وسایل منزل نیز راه پیدا کرده و تنوع زیادی در آن‌ها مشاهده می‌شود.

شیرینی خوری فیروزه کوبی یکی از پرطرفدارترین تولیدات صنایع دستی فیروزه می‌باشد. بانوان برای داشتن لوکس‌ترین وسایل پذیرایی شیرینی، شکلات، آجیل و…  ظروف فیروزه کوبی مانند آجیل خوری فیروزه کوبی، شکلات خوری فیروزه کوبی، گز خوری  فیروزه کاری، کاسه و بشقاب فیروزه کاری شده و … استفاده می‌کنند.

دختران جوان نیز برای داشتن جهیزیه زیبا با گزینه‌های لوکس که نشان دهنده خوش سلیقه بودن آن‌هاست از صنایع دستی هنری مختلف استقبال فراوان می‌کنند. هم چنین در سازمان‌ها و ارگان‌های مختلف از این ظروف استفاده می‌شود.

صنایع دستی مختلفی وجود دارند که در ساخت آنها از سنگ های معدنی زیبا مانند سنگ فیروزه استفاده می شود. زیورآلات و ساخته های تزیینی نیز رشته دیگری هستند که در آنها سنگ های معدنی به کار برده می شوند. سنگ فیروزه یکی از سنگ های زنده دنیا است که حتی پس از استخراج از معادن تغییر رنگ می دهد. به همین دلیل این سنگ آبی رنگ چشم نواز نیازمند مراقبت و نگهداری بسیاری می باشد تا رنگ اصلی و طبیعی خود را حفظ کند.

صنایع دستی فیروزه کوبی مهمترین شاخه هنری است که در آن از از سنگ فیروزه استفاده می شود. به دلیل به کار بردن سنگ فیروزه نیشابور اصل در فیروزه کوبی قیمت این صنایع دستی بالاست. در صورتی که تمایل دارید هدیه ای زیبا و نفیس به عزیزان خود تقدیم کنید می‌توانید فیروزه‌ کوبی را انتخاب کنید زیرا علاوه بر زیبایی چشم نواز این ساخته های هنری دارای ارزش مادی فراوانی نیز می باشد.

ارزش اشیا و ظروف خاتم کاری شده با توجه به کیفیت و ظرافت تولید آن تعریف می‌شود. خاتم کاری خوب و باکیفیت باید دارای سطحی صاف و یکدست باشد. قطعات مثلث به کار رفته در خاتم کاری باید تمام سطح ظرف را پوشانده باشد و جای خالی بر روی آن وجود نداشته باشد. رنگ و مواد به کار رفته در ظروف خاتم کاری شده باید یکنواخت باشد و هیچ گونه تغییر رنگ و ابعاد در مثلث‌ها به چشم نیاید. با این شیوه اضلاع کار کاملاً دقیق و منظم است.